Ενεργειακό «πόλεμο», επιθετικές επιδιώξεις και σιωπηρές κινήσεις στο παρασκήνιο
Καθώς ο πόλεμος εισέρχεται στον 4ο χρόνο του, οι επιχειρήσεις στην Ουκρανία μεταμορφώνονται ταχύτατα. Η στρατηγική πλέον δεν περιορίζεται σε μετωπικές μάχες, αλλά στοχεύει υποδομές – ιδίως ενέργειας – και διεθνή διπλωματικά παιγνίδια που αφορούν τη συνέχιση της αντιπαράθεσης.
Παρακάτω βλέπουμε τις πιο καθοριστικές εξελίξεις:
Καίριες εξελίξεις στο πεδίο
- Ο Πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι οι ουκρανικές επιθέσεις κατά υποδομών της Ρωσίας έχουν πιθανώς μειώσει την προσφορά βενζίνης στη Ρωσία κατά 13–20%.
- Οι ουκρανικές δυνάμεις λένε ότι έχουν προκαλέσει σημαντικές απώλειες στους Ρώσους στρατιώτες στην περιοχή του Ντόνετσκ, στο πλαίσιο των αντιεπιθέσεων στο Ντομπροπίλια.
- Σε αντίδραση, ρωσικές πηγές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία έχει καταλάβει περίπου 5.000 τ.χλμ. εδάφους φέτος στην Ουκρανία και ότι διατηρεί «στρατηγική πρωτοβουλία».
- Η Ρωσία κλιμακώνει τους βομβαρδισμούς κατά κρίσιμων υποδομών αερίου στην Ουκρανία — ιδιαίτερα στους νομούς Χάρκιβ και Πολτάβα — επιχειρώντας να πλήξει τον ενεργειακό εφοδιασμό ενόψει χειμώνα.
Διπλωματικά και πεδία δράσης πέρα από τα όπλα
- Οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει να παρέχουν στην Ουκρανία στιγματισμένη πληροφορία (intelligence) για στόχους ενεργειακών υποδομών στη Ρωσία, διευκολύνοντας επιθέσεις βάθους.
- Ο Ζελένσκι πρότεινε να υποβάλει το όνομα του Ντόναλντ Τραμπ για το Νόμπελ Ειρήνης, εάν συμβάλλει σε κατάπαυση του πυρός — μια κίνηση με σαφές πολιτικό περιεχόμενο.
- Από τη ρωσική πλευρά, το Κρεμλίνο δηλώνει πως «οι προσπάθειες Ρωσίας–ΗΠΑ να τερματίσουν τον πόλεμο δεν έχουν εξαντληθεί», παρότι υπήρξαν αμφισβητήσεις για το κατά πόσο η “ορμή” των διπλωματικών επαφών έχει εξασθενήσει.
Οι βασικές προκλήσεις και τα θεμελιώδη ζητήματα
- Καταστροφή υποδομών: Η έμφαση στις επιθέσεις υποδομών ενέργειας δημιουργεί φάσεις κρίσης, ειδικά για περιοχές που εξαρτώνται από το φυσικό αέριο για θέρμανση.
- Κατάσταση στο μέτωπο: Καμία πλευρά δεν σηκώνει «λευκή σημαία». Οι μάχες συνεχίζονται με ένταση, σε πολλαπλά μέτωπα, με μεταβαλλόμενα ποσοστά προόδου και οπισθοχωρήσεων.
- Διεθνής υποστήριξη και όπλα νέας γενιάς: Η πρόσβαση σε όπλα μεγάλου βεληνεκούς (π.χ. τύπου cruise) και η υποστήριξη πληροφοριών καθίστανται κρίσιμες.
- Η ρωσική αφήγηση: Η ρωσική προπαγάνδα επιδιώκει να παρουσιάσει ότι έχει τον έλεγχο και ότι οι απώλειες της Ουκρανίας είναι σημαντικές — επιχειρώντας να υπονομεύσει τη διεθνή στήριξη προς το Κίεβο.
- Ανθεκτικότητα της κοινωνίας: Οι πολίτες της Ουκρανίας βιώνουν τη φθορά του πολέμου — αβεβαιότητα, μετακινήσεις, ελλείψεις — αλλά παρά τις δυσκολίες αντιστέκονται.
Στοίχημα για την επόμενη περίοδο
Η επόμενη περίοδος θα είναι καθοριστική. Η Ουκρανία φαίνεται να προσπαθεί να μετατρέψει τον πόλεμο υποδομής σε εργαλείο πίεσης — και να εξασφαλίσει ότι ο διεθνής παράγοντας δεν θα αφήσει το μέτωπο μόνο στο πεδίο της μάχης.
Σε αυτό το στάδιο, ο πόλεμος μοιάζει να διεξάγεται σε δύο επίπεδα ταυτόχρονα: το φυσικό (με τα όπλα στο έδαφος) και το συμβολικό — ποιος θα καταφέρει να πείσει τη διεθνή κοινότητα, να κρατήσει την υποστήριξη και να καθορίσει τους όρους για το «μεταπολεμικό στάδιο».
Η Ουκρανία δεν μάχεται απλώς για την επικράτηση σε περιοχές — μάχεται για την επιβίωση ενός κοινωνικού ιστού, για τη διεθνή αλληλεγγύη και για το αν η επιθετικότητα θα τιμωρηθεί ή θα γίνει κανονικότητα.
